عنوان پایاننامه
فرآیند گذاراز دوره مفرغ به دوره آهن در جنوب وجنوب شرق دریای مازندران
- رشته تحصیلی
- باستان شناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 00097;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 45252
- تاریخ دفاع
- ۲۰ بهمن ۱۳۸۸
- دانشجو
- مجتبی صفری
- استاد راهنما
- حسن فاضلی نشلی
- چکیده
- از منظر مطالعات فرهنگ های پیش از تاریخ، منطقه شمال ایران (جنوب و جنوب شرق دریای مازندران) ناشناخته مانده است و مطالعات سیستماتیک وگسترده باستان شناسی در این منطقه انجام نپذیرفته است و یا برنامه های انجام شده آنچنان که باید، دارای سیستم و روش نبوده و تنها وظیفه سرپرستان پروژه ها تأیید یا تقویت نظریه های باستان شناسان یا پژوهشگران گذشته بوده است که به صورت گزینشی به بررسی یا کاوش برخی از محوطه ها اقدام کرده اند. از آنجائیکه امکانات و متدهای علمی پژوهش و نوع معرفت شناسی در این پروژه ها خیلی مورد توجه نبوده لذا این امر موجب عقیم ماندن مطالعات گسترده در این بخش از ایران شده است. لذا ضرورت انجام مطالعات و پژوهش های منسجم، مستمر و هدفمند در منطقه مشهود بوده است. در سال های اخیر فقط چند محوطه کاوش گردیده و در کنار آن به بررسی ناحیه ای به منظور ارزیابی و تعمیم نتایج حاصل از کاوش در مقیاس استقرار به ناحیه انجام پذیرفته است که بیشتر این مطالعات در حوزه منطقه ای مازندران در دشت شرقی آن انجام پذیرفته است و بررسی ناحیه ای در غرب و مرکز مازندران به صورت روشمند و هدفمند انجام نپذیرفته است. اگرچه محوطه های استقراری چون قلعه کش در مرکز و تپه کلاردشت در غرب استان مورد کاوش قرار گرفته و ابتدای راه مطالعات خود را می پیماید در این بین قسمت شرقی مازندران به نسبت دیگر مناطق استان بیشتر مورد مطالعه قرار گرفته و هفت فصل از مطالعات آن سپری می گردد. در این بین محوطه ای همچون گوهرتپه به مدت 5 فصل مورد کاوش قرار گرفته و همچنین محوطه هایی همچون یاقوت تپه، تپه عباسی و قلعه پی (دشت فریم) در ساری نیز مورد کاوش قرار گرفته اند. محوطه گوهر تپه که یکی از سایت های بزرگ دوره مفرغ حوزه جنوب و جنوب شرق دریای مازندران بوده که بیشتر مطالعه صورت گرفته در این محوطه مطالعات بر اساس مقایسه و مطالعات تطبیقی بوده و تاریخ گذاری مطلق در آن به شکل منسجم یافته صورت نپذیرفته است. با همه این اوصاف در مورد چگونگی تحولات فرهنگی در اواخر دوره مفرغ تا عصر آهنII که حوزه فرهنگی مورد مطالعه، دستخوش تحولاتی گردیده موضوع مورد بحث این رساله بوده است. واژگان کلیدی: جنوب و جنوب شرق دریای مازندران، عصر مفرغ، عصر آهن، گوهر تپه.
- Abstract
- The passage process from Bronze Age to Iron Age in Iran plateau is one of the ambiguous questions in archaeology about this field of study and it is also worthy of note that late Bronze Age in northern and north-eastern parts of Iran has more obscurities than other places. Non-objective and incoherent studies on the areas related to this period on the mentioned field of study and inaccurate studies of the areas which have the first and last phase of Bronze Age have lead to the incomprehensibility of changes about late Bronze Age and the beginning of Iron Age. According to findings of archaeologists, cultural relation between southern and south-eastern parts of Caspian Sea and the cultural relations and similarities among eastern and north-eastern areas of Iran with southern parts of Turkmenistan has been more and wider than this. According to evidence and archaeological documents coming from Bronze Age (mid- Bronze Age), the relationship among cultural proceedings of the 3rd millennium to the middle of the 2nd millennium is significantly increasing and has a relatively similar situation which is probably resulting from movements of populations all over the area. But at the end of this period (Bronze Age), formation of large settlements of the plains among the mountains during the second millennium and late Bronze Age in populated centers and material cultures has been significantly decreasing so that large areas such as Alten and Namazga in Turkmenistan have been deserted and there is a similar situation in Iran( south and south-eastern areas of the Caspian Sea) in areas such as Tepe Hesar, Yarim tepe and Gohar tepe in which, with the exception of Hesar culture have been suddenly destroyed. As a result the interval between late Bronze Age and the beginning of Iron Age in southern and south-eastern parts of Caspian Sea which is one of the most complicated problems of archaeology of the second millennium B.C is being studied and different hypotheses about the cause of this problem is presented by archaeologists. Therefore in this article through wide and comprehensive environmental and structural-geological studies on late Pleistocene period to Holocene and the studies on changes in climate during Holocene period, we attempt to reach a better understanding of the effects of such factors on interactions and social, economical and cultural exchanges of the cultural field of study and investigate the trend of changes and decadence of cultures of this area during late Bronze Age and the beginning of Iron Age. Key words: south and south eastern areas of the Caspian Sea, Bronze Age, Iron Age, Gohar Tepe