عنوان پایان‌نامه
طراحی مدل استقرار عملیات مناسب کشاورزی(GAP) در راستای پایداری باغات مرکبات استان مازندران
- رشته تحصیلی
- مهندسی کشاورزی - ترویج کشاورزی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 7088;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 77560;کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 7088;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 77560
- تاریخ دفاع
- ۱۲ تیر ۱۳۹۵
- دانشجو
- فاطمه رزاقی بورخانی
- استاد راهنما
- احمد رضوانفر
- چکیده
- این تحقیق با هدف طراحی مدل استقرار عملیات مناسب کشاورزی در راستای پایداری باغات مرکبات استان مازندران در پنج فاز انجام گرفته است. در فاز اول و دوم اعتبارسنجی شاخص‌های پایداری و شاخص‌های GAP توسط کارشناسان صورت گرفت و بعد از اعتبارسنجی، شاخص‌ها در میان باغداران مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری این بخش شامل 122361 باغدار مرکبات در روستاهای مربوط به 12شهرستان استان مازندران بود. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران به تعداد 290 نفر تعیین گردید و نمونه‌گیری به روش طبقه‌ای تصادفی با انتساب متناسب انجام شد. ابزار پژوهش پرسشنامه‌ای بوده که روایی (صوری و محتوایی) آن بر اساس نظر جمعی از کارشناسان کشاورزی پایدار، اعضای هیأت علمی گروه ترویج و آموزش کشاورزی و گروه مدیریت و توسعه کشاورزی دانشگاه تهران تأیید گردید و روایی تشخیصی با استفاده از شاخص میانگین واریانس استخراج شده و پایایی پرسشنامه با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ و نیز پایایی ترکیبی تأیید گردید. یافته‌ها نشان داد که به لحاظ پایداری کل، 21/4 درصد نظام باغات مرکبات در سطح "ناپایدار" ، 35/9 درصد در سطح" نسبتاً ناپایدار" ، 22/4 درصد در سطح"نسبتاً پایدار" و 20/3 درصد در سطح "پایدار" بوده‌اند. مجموع ملاحظات پایداری در GAP، به ترتیب اولویت در راستای پایداری اقتصادی، پایداری اجتماعی و پایداری زیست محیطی می‌باشد. در فاز سوم میزان تمایل و بکارگیری GAP بر اساس مدل استقرار در میان باغداران مورد بررسی قرار گرفت. در این بخش به روش علی – ارتباطی و از نوع ماتریس کوواریانس- واریانس در لیزرل با روش تحلیل مسیر جهت آزمون فرضیات استفاده شد. مطابق نتایج تحلیل مسیر عوامل روانشناختی و عوامل زمینه‌ای بر تمایل به بکارگیری GAPو بکارگیریGAP به طور مستقیم و غیر مستقیم اثر معنی¬داری دارند. در فاز چهارم تحقیق شناسایی معیارها و گزیدارهای تسهیل‌کننده استقرارGAP، با تکنیک AHP انجام شد. در میان گزیدارهای شناسایی‌شده بر حسب وزن نسبی صدور گواهی و برچسب سلامت محصول در اولویت اول قرار گرفته‌است. فاز پنجم بررسی موانع عمده بکارگیری فناوری های GAP در میان باغداران بود که مطابق نتایج تحلیل عاملی اکتشافی پنج عامل موانع اطلاعاتی- مهارتی، موانع زیرساختی- نهادی، موانع حمایتی- اقتصادی، موانع روانشناختی، موانع مدیریتی- نظارتی مهمترین موانع بکارگیری فناوری های GAP بدست آمدند. پنج عامل مذکور توانسته اند 68/27 درصد از کل واریانس متغیرها را تبیین نمایند. در نهایت مدل پیشنهادی استقرار GAP تدوین گردید که در دو بعد عوامل درونی و عوامل بیرونی سیستم تولید سازوکارهایی برای باغداران و تولیدکنندگان، دولت، نهادهای دولتی، خصوصی و تشکل ها ارائه شده است.
- Abstract
- This research aimed to designing a Good Agricultural Practices establishment model for sustainable of citrus orchards in Mazandaran province conducted in five phase. The first and second phases, validation of sustainability indicators and indicators of GAP by experts done and after the validation, indicators among citrus growers were studied, Population consisted of all citrus orchardist in the villages of 12 county of Mazandaran province, A sample of 290 orchardist (by Cochran formula) was selected by using proportional random sampling method among 122361 citrus orchardist, To data collection, a questionnaire was used, Which validity (face and content validity) of questionnaire was determined through sustainable agriculture experts of Mazandaran County and some faculty members at University of Tehran, Department of Agricultural Extension and Education, Agricultural Management and Development. Cronbach’s alpha was used to estimate the reliability (at greater than 0.7). The reliability was found to be acceptable. Diagnostic validity with using an average variance extracted (AVE) and reliability with using Cronbach's alpha and composite reliability (CR) was confirmed. Results showed that in terms of total sustainability, 21.4 percent of the citrus orchards in the "unsustainable", 35.9 percent in “relatively unsustainable", 22.4 percent in the "relatively sustainable" and 20.3 percent in the "sustainable" are. Total consideration sustainability in GAP, respectively, in the direction of economic sustainability, social sustainability and environmental sustainability are. In the third phase level intention and GAP application among citrus growers was evaluated based establishment model. In this section through a causal –correlation and analysis of variance- covariance matrix, the direct effect of contextual factors and indirect effect of psychological factors on the application of GAP and direct effect of psychological factors on intention GAP application were studied. Path analysis method in LISREL was used to test the hypothesis. According to path analysis findings, perceived usefulness and perceived ease of use on the attitude of GAP, intention and application of GAP directly and indirectly have a significant effect. Psychological factors including attitude, perceived behavioral control and subjective norms on intention and application of GAP directly and indirectly have a significant effect. In addition contextual factors (Knowledge, social participation, educational and extension factor, resources and communication channels, supportive- institutional factor and set location garden) and intention on application of GAP have a significant effect. Application of GAP on expected and practical outcomes to establishment of GAP (improving the environmental behavior and Health and safety manufacturer, participation and empowerment of farmers and gardeners in farms and garden, access to market, practical outcomes to the production of safety crop) have a significant effect. In the fourth phase of research is to identify criteria and alternative facilitating the establishment of GAP, through AHP technique and Super Decisions software. Based on the relative weight the alternatives prioritized as: certification and labeling of safety product the first priority, and then, alternatives of establishment healthy production cooperatives, development of plant clinic and agricultural consulting services, the creation of educational and extension services and development of public- support infrastructure in the next priorities. Five phase of research barriers to establishment of Good Agricultural Practices (GAP) technologies among citrus orchardist has covered, The results of factor analysis showed that technical- informational barriers, infrastructure- institutional barriers, support - economical barriers, psychological barriers, management - control barriers were the five barriers to application GAP technologies to sustainable of citrus gardens .These factors explained 68.27 percent of the total variance. The finnaly proposed model of GAP establishment was designed in two dimensions: internal and external factors of production system. The mechanisms is presented for farmers and producers, government, public, private Institutions and association Keywords: Good Agricultural Practices (GAP), Establishment Model, Facilitating Factors, Barriers, Consideration Sustainability, Citrus Garden
