عنوان پایان‌نامه
توزیع اندازه شهرها و رشد شهری در ایران
- رشته تحصیلی
- اقتصاد انرژی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 81292;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 81292;کتابخانه دانشکده اقتصاد شماره ثبت: 1854;کتابخانه دانشکده اقتصاد شماره ثبت: 1854
- تاریخ دفاع
- ۲۴ مرداد ۱۳۹۶
- دانشجو
- الهام نوبهار
- استاد راهنما
- منصور خلیلی عراقی
- چکیده
- موفقیت اجرای سیاست های برنامه ریزی منطقه ای و آمایش سرزمین مستلزم شناخت دقیق ساختار شهری و عوامل موثر بر رشد شهری است. در این راستا هدف اصلی مطالعه حاضر بررسی توزیع اندازه شهرها در ایران و تعیین عوامل موثر بر رشد جمعیت شهری است. در گام نخست به بررسی توزیع اندازه شهرها، برقراری قانون زیپف و قاعده گیبریت در سیستم شهری ایران پرداخته شد. نتایج این بررسی ها حاکی از آن است که با در نظر گرفتن شهرهای بزرگ (شهرهای بیش از 200 هزار نفر)، رشد شهری ایران از قانون گیبریت تبعیت می کند و توزیع اندازه شهرها، توزیع زیپف با ضریب یک است. اما با در نظر گرفتن کل شهرهای موجود، قانون زیپف و گیبریت برقرار نیست. نتایج بررسی تابع توزیع اندازه شهرهای ایران نیز، حاکی از آن است که توزیع سینگ مادالا ضمن برتری بر دو توزیع پرتو و لوگ نرمال، برازش بسیار خوبی بر روی توزیع واقعی داده ها داشته و به-خوبی توانسته است توزیع اندازه شهرهای ایران را نشان دهد. با استنتاج از نتایج و تحلیل های مطالعه حاضر می توان گفت که دولت باید اجرای سیاست های مؤثر در جهت برابر نمودن توزیع اندازه شهرها را دنبال نماید، از این رو لازم است عوامل موثر بر رشد اندازه شهرها مشخص گردد. تعیین این عوامل و میزان اثربخشی آنها می تواند در تعیین راهکارهای سیاستی تاثیر به سزایی داشته باشد. بنابراین در گام دوم به بررسی عوامل موثر بر رشد اندازه شهری پرداخته ایم. در این راستا با استفاده از داده های 336 شهرستان کشور طی دوره زمانی 94-1385 مدل رشد جمعیت با استفاده از مدل خطای فضایی و برآوردگر کلجیان و پروچا (2010) مورد برآورد قرار گرفته است. نتایج بیانگر وجود اثرات فضایی در مدل رشد جمعیت شهرستان های کشور است. از بین متغیرهای اقتصادی، شاخص فقر، نرخ بیکاری و شاخص تخصصی شدن و از بین متغیرهای فرهنگی و اجتماعی، نرخ باروری، میانگین سنی و تحصیلات، به عنوان مهم-ترین عوامل موثر بر رشد جمعیت شهرستان های کشور شناخته شده است. گام نهایی تحقیق نیز به بررسی مدل رشد جمعیت و رشد درآمد سرانه استان های کشور طی دوره زمانی 93-1385 اختصاص یافت. مدل های تحقیق با استفاده از روش پنل فضایی و برآوردگر W-B مورد برآورد قرار گرفت و اثر وابستگی فضایی و سرریزهای فضایی بین استانی بر رشد منطقه ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته های حاصل از مطالعه حاضر دلالت بر معنادار بودن اثرات سرریز رشد در بین استانهای کشور دارد. همچنین نتایج نشان میدهند که متغیرهای درآمد سرانه حقیقی، زیرساخت حمل و نقل، شاخص تخصص خدمات، شاخص تخصصی شدن ساختار تولید و شاخص رقابت مهمترین عوامل موثر بر رشد استان- های کشور است.
- Abstract
- In order to have a successful urban and regional planning policies, one needs to know exactly the urban structure and effective factors on the urban growth. In this regard, the main purpose of this study is to discuss the city size distribution in Iran and to determine the effective factors of the urban population growth. In the first step, the city size distribution and Zipf's and Gibrat's laws for the Iranian urban system was studied. Our results show that for the large cities (cities with more than 200000 inhabitants), the urban growth follows the Gibrat's law and the distribution of city sizes is Zipifian with coefficient of one. While considering all cities, the Zipf’s and Gibrat's laws were no longer valid. Furthermore in the study of city size distribution in Iran, the results show that Singh-Maddala distribution was superior to both Pareto and Lognormal distributions and was able to explain characteristics of urban system of Iran. Our analysis show that the government should pursue the effective policies in order to relatively equalize the distribution of city sizes. Therefore, it is necessary to determine the effective factors of the city size growth. Determining these factors and their effectiveness will help to find the correct policy plans. Thus in the second step, the effective factors on the growth of cities have been studied. In this regard, with the use of data from 336 cities for the period of 2007-2016, the population growth model has been estimated with spatial error model and Kelejian-Pruch (2010) estimator. The results show that there are spatial effects in the model for population growth in the cities of Iran. Among the economic factors, poverty, unemployment rate, and specialization index, and from social and cultural variables, fertility rate, average age and the level of education are among the most important factors affecting the population growth of the cities. In final step, the population growth and per capita income growth models o
