عنوان پایان‌نامه
عجایب نگاری در تصاویر کنب چاپ سنگی دوره قاجار (با تاکید بر تصاویر نسخه های متعدد کتاب تحفه المجالس)
- رشته تحصیلی
- تصویرسازی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 63637
- تاریخ دفاع
- ۳۱ شهریور ۱۳۹۲
- دانشجو
- مریم یغماییان
- استاد راهنما
- یعقوب آژند, محمدعلی بنی اسدی
- چکیده
- افسانه و اسطوره، به عنوان جلوه‌هایی از فرهنگ هر قوم، با خلاقیت قومی رابطه‌ای مستقیم دارند. اسطوره و هنر، دو روی یک سکه بوده و در خاستگاه و هدف مشترک‌اند. تصاویر کتاب‌های چاپ سنگی، به عنوان جلوه‌گاه هنر مردمی، تجلی بومی هنر را در خود دارند و ابعاد اجتماعی را به هنر ایرانی می‌افزایند. تصویرگری مذهبی، که جولان‌گاه اسطوره و رمز است، در آثار چاپ سنگی ایرانی، نمونه‌هایی بدیع خلق می‌کند، که گوشه‌ای از این آفرینش را می‌توان در کتاب «تحفه المجالس» یافت. جهت بررسی "عجایب نگاری در تصاویر کتب چاپ سنگی دوره‌ی قاجار"، نخست، مختصری در باب سیر تاریخی چاپ سنگی و ویژگی‌های ساختاری و زیبایی‌شناسانه‌ی این کتب ارائه می‌شود. پس از آن، در پی مقدمه‌ای در توضیح مفهوم عجایب نگاری، صورت‌های عجایب نگارانه‌ی آمده در تصاویر نسخ چاپ سنگی کتاب «تحفه المجالس»، مورد بررسی ساختاری قرار گرفته و نمودهای فیزیکی، فرهنگی و مذهبی آنان، تشریح می‌گردد. در ادامه، هسته‌ی اصلی پژوهش، که بررسی نسخه‌های چاپ سنگی کتاب «تحفه المجالس» است، می‌آید. برای این منظور، شرحی در معرفی کتاب، کتاب‌شناسی نسخه‌های گردآوری شده از کتاب‌خانه‌های تهران و معرفی سه تصویرگری که امضای ایشان را در میان تصاویر این نسخ می‌توان یافت، ارائه می‌گردد. فصل آخر، به تصاویر عجایب نگارانه‌ی آمده در نسخه‌های «تحفه المجالس» مورد بررسی (نسخه‌های چاپ سنگی کتاب «تحفه المجالس»، محفوظ در کتاب‌خانه‌های تهران)، می‌پردازد. در این راستا، تمامی تصاویری که واجد موجود عجیب واحد بوده و برای توصیف داستانی واحد آمده‌اند، از تمامی چاپ‌های بررسی شده، در یک بخش گردآمده و به بررسی مقایسه‌ای آن‌ها پرداخته می‌شود. پژوهش پیش رو، می‌کوشد تا با شناسایی و بررسی نسخه‌های چاپ سنگی یکی از متون مذهبی، گامی در جهت ثبت و نگهداری معدود آثار باقی‌مانده‌ی چاپ سنگی بردارد. در عین حال، بر آن است تا با بررسی و تطبیق تصویر‌های عجایب نگارانه‌ی نسخه‌های چاپ سنگی کتاب «تحفه المجالس»، در جهت درک بیشتر آثار چاپ سنگی و شناخت عمیق‌تر لایه‌های پنهان آثار هنرمندان مصوِّر این نسخ، راهی بگشاید.
- Abstract
- Myths and legends, as the aspects of each nation’s culture, have direct relationship withthe nation’s creativity. Myth and art are two sides of the same coin and have similar origins and aims. The lithographed book’s illustrations, as an arena for representation of popular art, add the social aspects to the Persian art. Religious illustration, which is intertwined with myths and symbols, creates some remarkable illustrations in the Persian lithographed b ooks. We can find a notable sample of this creation in “Tuhfat-Al Majalis”. In order to study “the imaginary beings in the lithographed books’ illustrations of the Qajar period”, at first, we go through a brief history of Persian lithography and the structural and aesthetic characteristics of these books. Then, after an introduction on defining the exact concept of “portraying imaginary beings”, the imaginary beings which are portrayed in the lithographed copies of “Tuhfat-Al Majalis”, will be the subject of a structural study and their physical, cultural, and religious characteristics will be discussed. Then, the main part of the research begins; studying the lithographed copies of “Tuhfat-Al Majalis”. This main part consists of: a brief introduction of Tuhfat-Al Majalis, bibliography of the lithographed copies gathered from Tehran public libraries, and the introduction of three illustrators who had signed their works in these copies. The last chapter discusses the imaginary beings which are portrayed in the “Tuhfat-Al Majalis” copies (the lithographed copies of “Tuhfat-Al Majalis” which are kept in the Tehran public libraries). In order to do so, all of the illustrations which have the same imaginary being and describe same story, from all of the studied copies, where gathered and had been compared and contrasted. This research, through identifying and studying the lithographed copies of a religious book, is trying to take a step forward in the long path of recording and maintaining the few number of remaining lithographed books. On the other hand, by comparing and contrasting the imaginary beings illustrated in the lithographed copies of “Tuhfat-Al Majalis”, the research tries to pave the way for gaining a better and deeper understanding of Persian lithographed books’ illustrations and their creator artists.
