عنوان پایان‌نامه
تحلیل جایگاه شهرهای میانی در شبکه شهری منطقه آذربایجان به منظور تعادل بخشی توسعه منطقه ای
- رشته تحصیلی
- برنامه ریزی منطقه ای
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 58703
- تاریخ دفاع
- ۱۸ تیر ۱۳۹۲
- دانشجو
- اسماعیل کیوانلو
- استاد راهنما
- اسفندیار زبردست
- چکیده
- روند فزاینده رشد شهرنشینی و تمرکز منابع و امکانات در کلان‌شهرها، عدم تعادل منطقه‌ای را تشدید کرده است که این پدیده به صورت عدم تعادل فضایی و اختلاف شدید نظام کار و فعالیت در سطح منطقه آذربایجان و بزرگ سری شهر تبریز و غلبه شدید دو شهر ارومیه و اردبیل بر سطح منطقه نمود یافته است.به طوری که در نیمه غربی منطقه آذربایجان میزان شهرنشینیبیش از 75 درصد و نیمه شرقی کمتر از25 درصد است؛ لذا در جهت تمرکززدایی و دستیابی به عدالت فضایی، راهبرد گسترش و تقویت نقش شهرهای میانی در جهت تعدیل نابرابری‌های منطقه‌ای مبتنی بر نظریات توسعه سیستمی هیلهورست و کانزمن مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش از روش توصیقی-تحلیلی استفاده شده است. برایتحلیل و شناسایی روندهای تحولات جمعیتی نظام شهری ، از سه دسته شاخص‌های نخست شهری، شاخص‌های تمرکز و شاخص‌های توزیع تعادل و به منظور توصیف و تحلیل وضعیت اقتصادی از روش ترکیب- سهمو ضریب مکانی استفاده شده است.بررسی‌ها نشان می‌دهد که با رشد شهرهای میانی از میزان نخست شهری و تمرکز شهری کاسته و نظام شهری به سمت تعادل پیش می رود.شاخص‌های اقتصادی بهبود روند وضعیت اقتصادی در منطقه آذربایجان را با تقویت نقش شهرهای میانی نشان می‌دهد . در نهایت به منظور ایجاد تعادل بیشتر در سطح منطقه آذربایجان، شهرهای میانی با عملکردهای تسکینی، مرزی، توسعه‌ای و تولیدی تعیین و مکان‌یابی گردیدند. واژه‌هایکلیدی: شهر میانی، نظریه هیلهورست، نظریه کانزمن، شاخص‌های نخست شهری، شاخص‌های تمرکز، شاخص‌های توزیع تعادل، روش ترکیب- سهم، روش ضریب مکانی
- Abstract
- Accelerated urbanization and concentration of resources and facilities in metropolises and large cities have resulted in regional imbalances. This has led to creation of a phenomenon which has resulted in a form of spatial imbalance and presence of severe differences in labor systems and other activitiesin Azerbaijan region. Other outcomes of this phenomenon includes the transformation of Tabriz into a primate city and the other two cities of the region, namely Ardebil and Urmia becoming prominent cities at the regional level. The urbanization rate in the Western part of the regionis about75percent as compared to 25 percent in theeastern half.Therefore, in order to achieve spatial justice a balanced regional development, strengthening the role of the mid-sized cities was taken into consideration. This would result in a regional balanceas has been proposed by such theories of development as Hilhorst’s and kunzmann’s. The research method of this study is based on the descriptive-analysis approach.In order toanalyze and identify the trends, three categories of indexes, including the primacyindex,urbanconcentrationindex and indices of balanced distribution are used.In order to describe and analyze the economic situation,shift-share analysis and location coefficient is used.The results obtained show that with the growth of mid-sized cities,primacy rate and urban concentationwould bereduced and the urban system would move towardsa balanced condition.Economic indexesshow that with the strengthening of the role of the mid-sized cities, the process of the economic situation in Azerbaijan region would improve. Finally, in order to create a more balanced regional development in Azerbaijanregion,the mid-sized cities in the region’sborders, cities with relief roles,cities with development role, and cities with production functions were identified and located. Key words: Mid-sized cities, Hilhorst theory, Kunzmann theory, Primacy index,urban concentration ind
