تبیین الگوی حکمرانی فناوری های نوظهور در ایران (مطالعه موردی فناوری نانو)
- رشته تحصیلی
- مدیریت اجرایی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 81853;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 81853
- تاریخ دفاع
- ۱۲ مهر ۱۳۹۶
- استاد راهنما
- مهدی محمدی
- دانشجو
- عرفان مصلح
- چکیده
- در توسعه فناوریها عوامل متعددی دخیل هستند که یکی از کلیدیترین آنها حکمرانی فناوری است. مسئلهای که در چند سال اخیر بیشتر موردتوجه قرارگرفته است و محققان تلاش نمودهاند، مسیر رشد و توسعه فناوریها در قالب حکمرانی، تبیین و تفسیر کنند. برای این منظور ابزارهای مختلفی وجود دارد که در پژوهش حاضر الگویی برگرفته از مدلهای موجود در حکمرانی عمومی و مدلهای حکمرانی نظام نوآوری فناورانه مورداستفاده قرار گرفت است. اهمیت موضوع حکمرانی فناوریهای نوظهور در ایران و الگوی مطلوب حکمرانی آنها آن چیزی است که بر لزوم انجام پژوهشهای این حوزه بیشازپیش صحه میگذارد. آنچه در این پژوهش بیان می شود را می وان در پنج عنوان هدف، متدولوژی، یافتهها، پیامدهای علمی و عملی و نوآوری تحقیق به شرح زیر دسته¬بندی کرد. هدف: هدف از انجام این پژوهش تبیین حکمرانی نانو فناوری در ایران میباشد. همچنین اهداف فرعی این پژوهش را میتوان در 3 هدف خلاصه کرد که عبارتاند از: 1) تبیین نحوه مشارکت در حکمرانی فناوری نانو؛ 2) تبیین سازوکار (نحوه) اداره حکمرانی فناوری نانو 3) تبیین کارکردهای هدف در حکمرانی نانو می باشد. متدولوژی: این تحقیق از منظر رویکرد قیاسی، ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ استراتژی یک پژوهش مطالعه تک موردی جزءنگر در حوزه فناوری نانو در ایران و در یک افق پانزدهساله میباشد. در این پژوهش برای جمعآوری داده از منابع سوابق و گزارشهای عملکرد، اسناد سیاستی، مصاحبه نیمه ساختاریافته، پرسشنامه و مشاهده مستقیم استفاده شد. همچنین برای تجزیهوتحلیل دادهها، تحلیل روند، تحلیل محتوا و آمار توصیفی به کارگرفته شده است یافتهها: درمجموع میتوان اینگونه نتیجه گرفت که ترتیبات حکمرانی نانو فناوری ایران عمدتاً در «سطح ملی» و با سبک مشارکت «حاکمیت مطلق دولت» و «کورپوریسم» صورت پذیرفته است. این حکمرانی در بیش از پنجاهدرصد موارد از مکانیسم «مبتنی بر بازار» استفاده کرده، تمایل به «تمرکز در قدرت» داشته و در بیش از هفتاد درصد موارد از رویکرد «منعطف در اجرا» برخوردار بوده است. همچنین ترتیباتی که «ضمانت اجرایی» داشتهاند، سهم کمتری را به نسبت ترتیبات بدون ضمانت اجرا به خود اختصاص دادهاند و کارکردهای «مقبولیت بخشی» و «تأمین و تسهیل منابع» سهم بیشتری را نسبت به سایر کارکردها در تأثیرپذیری از ترتیبات حکمرانی این حوزه داشته است. پیامدهای علمی و عملی: نتایج این تحقیق باعث خواهد شد ضمن اینکه درک بهتری از چگونگی حکمرانی فناوری نانو در ایران حاصل شود. الگو این حکمرانی در سایر فناوریها مورداستفاده قرار بگیرد. نوآوری تحقیق: تبیین حکمرانی یک فناوری نوظهور در ایران به این صورت برای بار اول اتفاق افتاده است که جز نوآوریهای تحقیق بهحساب میآید. همچنین چارچوب مفهومی این پژوهش مؤلفههای بیشتری را برای تحلیل به نسبت چارچوب نظری پژوهش، مورداستفاده قرار داده است.
- Abstract
- One of the most important factor in technology development is technology governance. In recent years, more attention has been paid to this issue and researchers have tried to describe path to growth and developing technology in context of governance. In this research, a hybrid model has been derived from existing models in public governance and governance of innovation systems and apply in Iran nanotechnology. This research can be classified in five categories as objective, Methodology, Findings, Scientific and practical implications and Research novelty. Goal: The aim of this study is describing nanotechnology governance in Iran. The secondary objectives of this study can be summarized as: 1) describe the partnership in nanotechnology governance 2) describe mechanism of nanotechnology governance 3) describe goal functions in Nano technology governance. Methodology: This research is an Inductive research in terms of approach, In terms of purpose is applied research based on Case study methods explaining nanotechnology in Iran during fifteen years. Data gathering has been done by Semi-structured interview, Performance reports and records, policy documents, questionnaire and direct observation. Combined methods of trend analysis, content analysis and descriptive statistics have been utilized for analyzing data. Findings: In sum, it can be concluded that governance arrangement of nanotechnology governance in Iran are Mostly at the ‘national level’, with a ‘Statism’ & ‘Corporatism’ partnership style. In more than fifty percent of the governance has used the market mechanism and in more than seventy percent has used ‘flexible implementation’ approach. Also governance arrangement having ‘presence of sanctions’ has smaller share in relation to ‘rigid approach to implementation’. The functions of ‘legitimation’ and ‘resource mobilization’ have contributed more to the other functions in governance arrangement of nanotechnology. Scientific and practical implications: The results of this research will be a better understanding of how nanotechnology is governed in Iran. Also the pattern of this governance can be used in other emerging technologies. Research novelty: Explaining the governance of the emerging technologies in Iran in this way is the first time. Also conceptual framework of this research has more components than the theoretical model. Keywords: Governance, Nanotechnology, Iran