عنوان پایان‌نامه
بررسی روایی و اعتیاد مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (WHQOL_BRFF) و ارزیابی روایی افزایشی آن
- رشته تحصیلی
- روانشناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه موسسه روانشناسی شماره ثبت: 418;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 44313
- تاریخ دفاع
- ۰۸ بهمن ۱۳۸۷
- دانشجو
- فاطمه بسطامی
- استاد راهنما
- هادی بهرامی احسان
- چکیده
- چکیده پژوهش حاضر با هدف بررسی روایی و اعتبار مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (BREF- WHOQOL) و ارزیابی روایی افزایشی آن صورت گرفت. نمونه آماری این پژوهش سه گروه بیماران جسمی (120 نفر)، بیماران روانی (120 نفر) و افراد سالم (120 نفر) بودند که به شیوه در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه مربوط به ویژگی¬های جمعیت شناختی، مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (BREF-WHOQOL)، مقیاس شخصیتی تیپ D (DS14)، خرده مقیاس رضایت از خانواده مقیاس چند بعدی رضایت از زندگی دانش آموزان (MSLSS)، مقیاس رضایت از زندگی (SWLS) و مقیاس مذهب¬گرایی محقق ساخته. جهت بررسی روایی سازه، دو روش تحلیل عاملی اکتشافی و روایی تفکیکی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل عاملی 24 ماده از مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی به شیوه تحلیل مؤلفه¬های اصلی حاکی از آن بود که این مقیاس از 4 عامل اصلی اشباع شده است و برخی سوالات آن به ابعادی غیر از ابعاد معرفی شده توسط سازمان بهداشت جهانی اختصاص یافته¬اند. بنابراین روایی سازه WHOQOL-BREF کافی نبود. به منظور بررسی روایی تفکیکی مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی و خرده مقیاس¬های آن در سه گروه بیماران جسمی، بیماران روانی و افراد سالم، از آزمون تحلیل واریانس چند¬متغیره استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی و خرده مقیاس¬های آن، بین سه گروه افراد سالم، بیماران جسمی و بیماران روانی تمایز ایجاد کرده و بنابراین از روایی تفکیکی قابل¬ قبولی برخوردار است. به منظور بررسی اعتبار مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی و خرده مقیاس¬های آن از روش همسانی درونی (ضریب آلفای کرونباخ) استفاده شد. مقادیر آلفای کرونباخ مقیاس کیفیت زندگی در بیماران جسمی، بیماران روانی، افراد سالم و کل نمونه در دامنه 86/0 تا 91/0 قرار داشت که نشان دهنده اعتبار قابل قبول این مقیاس بود. ضریب اعتبار خرده مقیاس¬های سلامت جسمی، سلامت روانی و سلامت محیط نیز بین 62/0 تا 82/0 به دست آمد که در حد قابل قبولی است. آلفای کرونباخ بعد روابط اجتماعی در دامنه 39/0 تا 50/0 قرار داشت که مناسب به نظر نمی¬رسد. به منظور بررسی روایی افزایشی مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی و تعیین میزان موفقیت متغیرهای پیش¬بین (کیفیت زندگی، رضایت از زندگی، رضایتمندی از خانواده، مذهب گرایی و تیپ D شخصیتی) در پیش¬بینی درست تعلق افراد نمونه به گروه سالم و بیمار (بیماران جسمی و بیماران روانی) از روش رگرسیون لوجستیک استفاده شد. نتیجه به دست آمده نشان داد که ترکیب سه متغیر کیفیت زندگی، مذهب¬گرایی و رضایت از زندگی قادر است تخصیص افراد به گروه سالم و بیمار را پیش¬بینی نماید. بنابراین می¬توان نتیجه گرفت که با افزودن ابعاد رضایت از زندگی و مذهب¬گرایی به مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی توان این مقیاس در پیش¬بینی درست تعلق گروهی افراد سالم و بیمار به گروه¬های خود به نحو معناداری افزایش می¬یابد. کلید واژه¬ها: روایی، اعتبار، مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی، روایی افزایشی
- Abstract
- Abstract This study examined the validity and reliability of the World Health Organization Quality of Life-Bref (WHOQOL-BREF) scale and evaluation of it’s incremental validity. The statistical sample was three groups included 120 subjects with physical disorder, 120 subjects with mental disorder and 120 health subjects that were selected by hand sampling method. The instruments were demographic questionnaire, WHOQOL-BREF scale, type D personality scale (DS14), family satisfaction subscale of multidimensional students’ life satisfaction scale (MSLSS), the satisfaction with life scale (SWLS) and religiousness scale. The construct validity was measured by exploratory factor analysis and discriminant validity. The results of the principal components analysis on 24 items of WHOQOL-BREF scale revealed a four-factor structure and some of items devoted to domains other than the domains of the world health organization. So the construct validity of the WHOQOL-BREF scale was not sufficient. To investigate the discriminant validity of the WHOQOL-BREF and it’s subscales in three groups, MANOVA factor analysis test was used. The results indicated that the WHOQOL-BREF scale and it’s subscales has discriminated among three groups. So discriminant validity was acceptable. The Reliability was measured by internal consistency (cronbach’s alpha) method. The internal consistency of the WHOQOL-BREF scale in physical patients, mental patients, health subjects and the total sample ranged from 0.86 to 0.91 that was good reliability. The reliability coefficient of physical health, psychological health and environment health domains ranged from 0.62 to 0.82 that was acceptable. The cronbach’s alpha of social relations domain ranged from 0.39 to 0.5 that doesn’t appear sufficient. To examine the incremental validity of the WHOQOL-BREF scale and the rate of success of predictor variables (quality of life, life satisfaction, family satisfaction, religiousness and type D personality) in the correct prediction of belonging the subjects to the health and patient (physical patients and mental patients) groups, the logistic regression method was used. The results indicated that the combination of quality of life, religiousness and life satisfaction variables could predict the belonging subjects to the health and patient groups. So with the addition of life satisfaction and religiousness to WHOQOL-BREF scale, the power of WHOQOL-BREF scale in the correct prediction of the belonging subjects in their groups will improved. Key words: Validity, Reliability, The world health organization quality of life-bref (WHOQOL-BREF) scale, Incremental validity
