ارزیابی و پهنه بندی کیفی آبهای زیرزمینی دشت شیراز با استفاده از GIS
- رشته تحصیلی
- مهندسی طبیعت
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده علوم و فنون نوین شماره ثبت: 497;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 77274;کتابخانه دانشکده علوم و فنون نوین شماره ثبت: 497;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 77274
- تاریخ دفاع
- ۲۹ شهریور ۱۳۹۵
- دانشجو
- پژمان شفیعی راد
- استاد راهنما
- احمد نوحه گر, سید جواد ساداتی نژاد
- چکیده
- در چند دهه اخیر تحت تأثیر عوامل مختلف طبیعی و انسانی، کمیت و کیفیت آبهای زیرزمینی در بیشتر مناطق کشور دارای شرایط بحرانی شده که به همین جهت مدیریت منابع آب به ویژه آبهای زیرزمینی دارای اهمیت زیادی شده است. هدف از این تحقیق ، بررسی روند زمانی و مکانی تغییرات کمی و کیفی آبهای زیرزمینی دشت شیراز است تا علاوه بر اندازهگیری روند تغییرات ، با شناسایی مناطق مستعد از لحاظ شرب ، کشاورزی و فضای سبز از مسائل و مشکلاتی که از مصرف آب آلوده به وجود میآید جلوگیری شود. این تحقیق در یک دوره آماری 8 ساله از سال 1385 تا سال 1392 )انتخاب چاههای شرب فعال و مشترک این بازه و مقایسه بازه ابتدایی و انتهایی دوره آماری)به کمک روشهای زمین آماری انجام شد. در این راستا پس از برازش بهترین مدل واریوگرام به ساختار فضایی دادههای کیفی شامل Ca، EC، Mg، Na، pH، SAR، So4، Cl و TDS و ارزیابی دقت روشهای درونیابی نقشه پهنه بندی تغییرات مکانی آنها با استفاده از بهترین روش درونیابی شد. همچنین به بررسی نقش هر یک از عوامل محیطی موثر در تغییرات مکانی این پارامترها پرداخته شد. نتایج حاصل از آنالیز واریوگرافی برای تمامی پارامترهای کیفی در ابتدا و انتهای دوره آماری مدل گوسین میباشد. نتایج حاصل از ارزیابی روشهای مختلف درونیابی با استفاده از تکنیک اعتبارسنجی حذفی برای هر یک از پارمترهای مورد بررسی در سال 1385 نشان داد که برای پارامتر های کلسیم، بیکربنات، سدیم، نسبت جذب سدیم و سولفات روش کریجینگ و برای پارامترهای هدایت الکتریکی، غلظت کل املاح محلول و منیزیم روش IDW-2 و برای کلر روش IDW-1 دارای کمترین MAE و MBE میباشند. و برای سال 1392 پارامترهای بیکربنات، کلسیم، کل غلظت املاح محلول و منیزیم روش IDW-2 ، برای پارامترهای سدیم، نسبت جذب سدیم و سولفات روش کریجینگ و برای پارامترهای هدایت الکتریکی و کلر روش LPI بهترین روش بودند. بررسی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی دشت شیراز نشان داد که قسمت جنوب و جنوب شرقی دشت شیراز دارای بدترین نوع کیفیت آب میباشد که نیاز به مدیریت و اصلاح بیشتری دارد که یکی از دلایل عمده آن توپوگرافی خاص دشت میباشد که در این منطقه سطح آب زیرزمینی بسیار بالا میباشد و توسط آبهای سطحی دشت تغذیه میشود. در این تحقیق در نهایت هم اقدام به طبقهبندی آب منطقه با استفاده از دیاگرامهای شولر و ویلکوکس از نظر مصارف شرب و کشاورزی و طبقهبندی فائو از نظر فضای سبز کردیم. همچنین نتایج حاصل از طبقهبندی آب بر اساس روشهای ویلکوکس و FAO نشان داد که آبهای دشت در دسته آبهای قابلقبول و متوسط برای کشاورزی و باکیفیت متوسط از نظر محدودیت و بدون محدودیت از نظر آبیاری برای فضای سبز قرار دارند. در بررسی تأثیر خشکسالی با شاخص SPI بر کیفیت آبهای زیرزمینی با توجه به اینکه اکثر پارامترهای کیفی در سالی که خشکسالی شدید اتفاق افتاده روندی صعودی داشتند نتیجهگیری شد که خشکسالی های اخیر رابطهای مستقیم در تغییرات کیفیت آب زیرزمینی دشت شیراز دارند.
- Abstract
- In recent years ,various natural and human factors that influence the quantity and quality of groundwater in many parts of the country is critical conditions.so the management of water resources, particulary groundwater is of great importance. The main purpose of this research is the assessment of spatial and temporal trends in groundwater quality and quantity in shiraz plain to besides of measurement of variation trends by problem raised due to contaminates water usage could be prevented for this reason. This 8-year study period of years 1385 until the 1392 (Choose a drinking water wells active subscribers this quarter and compared between the initial and final period) Was performed using geostatistical methods. In this regard, after fitting the variogram model to the spatial structure of qualitative data contain Ca، EC، Mg، Na، pH، SAR، So4، Cl & TDS And assess the precision interpolation methods zoning map They use spatial interpolation method was best. It also examines the role of environmental factors affecting the spatial variability of these parameters were discussed. Variogram analysis results for all quality parameters at the beginning and end of Gaussian model is statistical. The results of the National Assessment of different methods interpolation using validation techniques for each of the parameters studied in 1385 showed that for parameters Ca,Hco3, Na, SAR & So4 Kriging method And for parameter s Ec, TDS &Mg IDW-2 method and for Cl IDW-1 method Least MAE & MBE. And for 1392 parameters Hco3, Ca ,TDS and Mg IDW-2 method and for parameters Na, SAR and So4 kriging method and for Ec ,Cl LPI method were the best way. Groundwater quality parameters showed Shiraz The south and southeast of Plains Shiraz has the worst water quality that is needed to manage and further reforms One major reason is plain that the special topography of this area is very high groundwater level and plain fed by surface water The study also attempted to classify the water area using diagrams Schuler and Wilcox drinking and FAO Agricultural and class ification of our green space. The results showed The results of classification of wines based on methods of Wilcox and FAO indicated that plain water in categories acceptable and medium-sized water for agriculture and average quality The restrictions and no limitations in terms of irrigation for green space. In examining the impact of drought with SPI The quality of underground water quality parameters in the year since the most severe drought had happened upward trend Concluded that recent droughts have direct relevance in Shiraz changes in groundwater quality.