عنوان پایان‌نامه
تبیین نقش روایت در تکوین هویت دینی با تکیه بر اندیشه پل ریگور و تحلیل دستاوردها و تنگناهای رویکرد روایی در ترببیت دینی
- رشته تحصیلی
- تاریخ وفلسفه آموزش و پرورش
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 78551;کتابخانه دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی شماره ثبت: ع-2547;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 78551;کتابخانه دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی شماره ثبت: ع-2547
- تاریخ دفاع
- ۲۹ شهریور ۱۳۹۵
- دانشجو
- علی وحدتی دانشمند
- استاد راهنما
- خسرو باقری نوعپرست
- چکیده
- چکیده این پژوهش به منظور واکاوی نسبت روایت و شکل‌گیری هویت دینی و سپس بررسی دستاوردها و تنگناهای رویکرد روایی در تربیت دینی بر مبنای نظری هرمنوتیک روایی پل ریکور انجام شده است. روش‌های مورد استفاده نیز روش تحلیلی برای برقراری نسبت میان روایت و هویت دینی و همچنین برای تحلیل تنگناهای رویکرد روایی در تربیت دینی و روش اشتقاقی صریح برای نیل به دستاوردها، می‌باشند. بر این اساس این پژوهش به دنبال پاسخ‌گویی به سه پرسش اصلی است: نخست، نقش روایت در تکوین هویت دینی در اندیشه ریکور چیست؟ دوم، با تکیه بر اندیشه ریکور، رویکرد روایی چه دستاوردهایی در تربیت دینی خواهد داشت؟ سوم، هرمنوتیک روایی ریکور، چگونه با تنگناهای مطرح در مقابل رویکرد روایی در تربیت دینی مواجه خواهد شد؟. در پاسخ به پرسش اول، می‌توان گفت در نظر ریکور، هویت اساسا امری هرمنوتیکی است که از خوانش متون – در معنای عام آن – حاصل می‌شود. هویت دینی نیز آن هویتی است که از خواندن متون دینی به طور عام و روایت ها به طور خاص حاصل می‌شود و بر این اساس هویت دینی روایی نام می‌گیرد. بر اساس تعریفی برگرفته از نگاه هرمنوتیکی ، هویت دینی روایی عبارت است از همراه بودن با شهادت حاصل از به تصاحب در آوردن جهان متن دینی. در پاسخ به پرسش دوم دستاوردهای داستان‌گویی برای تربیت دینی در قالب مواردی شامل مشارکت جستن متربی در امر تربیت دینی، گسترده ساختن هویت دینی ، تعهد یافتن و ایجاد ضربه برای وقوع تحول در متربی ارائه شده اند. یافته‌ها در پاسخ به پرسش سوم پژوهش حاکی از آن هستند که هرمنوتیک روایی ریکور در مواجهه با تنگنای حقیقت‌گویی داستان، از حقیقت به مثابه امکان سخن می‌گوید و این نظر، اگر چه آسیب جزم‌اندیشی را از تربیت دینی دور می‌سازد اما با فاصله گرفتن از گزاره‌های بنیادین غیر روایی ، خود را در ورطه پرداختن افراطی به امکانات، فارغ از وضعیت انسان در نسبت با آن امکانات می‌اندازد. در نظر ریکور، توصیفِ محضِ آموزه‌های دینی در قالب داستان در معرض نقل‌گرایی قرار داشته و باید در بوته‌ی نقد قرار بگیرند. در عرصه تبیین آموزه‌های دینی به کمک داستان، اگرچه هر داستان واجد دنیای خاص خود است اما در فهم آن باید از گفتمان‌های رقیب نیز بهره برد. در عرصه توجیه معارف دینی به کمک داستان نیز بحث از صدق و کذب این معارف جای خود را به امکان مومن شدن و برقراری ارتباط با خداوند خواهند داد. در مواجهه با نقدهای مطرح شده به مساله انسجام هویت دینی روایی، نقش تخیل در شکل‌گیری این هویت بسیار پررنگ خواهد بود. به این ترتیب که تخیل اولا مولد است و از آسیب روزمرگی و عدم پذیرش امکان‌های جدید رها می‌شود، ثانیا گونه‌ای تقلید است و دچار آسیب واقعیت‌گریزی نخواهد شد و ثالثا ماهیتی تاملی، قضاوتی و نقادانه داشته و از آسیب خودفریبی در امان می‌ماند. واژگان کلیدی: روایت، هویت دینی، ریکور، داستان‌گویی، تربیت دینی، دستاورد، تنگنا
- Abstract
- Abstract This research seeks to explore the relation of narrative and religious identity and study the achievements and impasses of narrative religious education based on narrative hermeneutics of Paul Ricoeur. Analytic and explicit derivative method, are used in philosophical way in pursuing the goal of the research. Accordingly, the three main questions are: what is the role of narrative in shaping the religious identity? What are the achievements of narrative religious education? How narrative hermeneutics of Ricoeur, does encounter the impasses of narrative religious education? As findings shows, according to ricoeur, identity is hermeneutical one that is result of reading texts. Religious identity is also the product of reading religious texts and so is called narrative religious identity. So, narrative religious identity is defined as attending the attestation obtained from appropriation of the world of religious texts. The achievements of narrative religious education are derived as, collaboration of Students in religious education, extending religious identity, finding commitment to what is appropriated and conducting as an impulse for educational change. As discussing on impasses of narrative religious education, it was found that truth theory about narratives is truth as possibility and though, this theory of truth removes the dogmatic threat for religious education but it overlooks the threat of rejecting non-narrative foundational propositions usually found in holy books related to the reader's situation. According to Ricoeur, description using narratives, is subject to pure narrativisim and it is necessary to move to explanation step. Although every narrative has its own world, but to explain the religious teachings using narratives, other rival discourses must be considered. In arguing about the justification using narratives, the truthfulness of narratives gives his place to the possibility of being faithful to God and speaking him. As encounters with the critiques of coherency of narrative religious identity, imagination tells us that it is productive so escapes the harm of routine life. Second, it is a kind of imitation so escapes the harm of actuality failure of life and finally it is reflective, critical and judgmental so it escapes the harm of self-deception. Keywords: Narrative, Religious identity, Ricoeur, Storytelling, Religious education, Achievement, impasse.
