تحلیل نقش پایداری اقتصادی در تعادل بخشی نظام شهری منطقه البرز جنوبی
- رشته تحصیلی
- برنامه ریزی منطقه ای
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس هنرهای زیبا شماره ثبت: 11452;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76374;کتابخانه پردیس هنرهای زیبا شماره ثبت: 11452;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76374
- تاریخ دفاع
- ۱۳ اسفند ۱۳۹۳
- دانشجو
- مهسا محرمی
- استاد راهنما
- اسفندیار زبردست
- چکیده
- منطقه البرز جنوبی به دلیل وجود کلانشهر تهران و کرج و سایر شهرهای مهم آن مانند قم که دارای نقشی فراملی است، همواره حجم زیادی از افراد و سرمایهها را به خود جذب کرده است و منطقهای نامتوازن و نامتعادل را به وجود آوردهاست که ضرورت برنامهریزی برای نظام شهری آن را آشکار میسازد. از سوی دیگر توسعه پایدار به عنوان پارادایم اصلی قرن حاضر، در برنامهریزیها در مقیاسهای مختلف مطرح است و دستیابی به آن هدف غایی هر منطقهای تلقی میشود. توزیع نامتوازن جمعیت و فعالیتهای اقتصادی در منطقه البرز جنوبی در تضاد با اهداف توسعه پایدار است. از همین رو در این تحقیق تلاش میشود تا سیر تحولات نظام شهری منطقه البرز جنوبی و نیز میزان پایداری توسعه اقتصادی طی دورهای پانزده ساله، یعنی از 1375 تا 1390 بررسی و رابطه میان این دو مقوله تبیین شود. برای تحلیل تحولات نظام شهری از روشهایی نظیر مدل رتبه-اندازه و شاخصهای عدم تمرکز هندرسون و آنتروپی شانون استفاده شده است. برای بررسی میزان نخست شهری نیز شاخصهای برآورد نخست شهری به کار گرفته شدند. همچنین برای سنجش میزان توسعه اقتصادی پایدار از شاخصهایی استفاده شده که در نتیجه مبانی نظری تحقیق و مرور تجربیات جهانی استخراج شدهاند. این شاخصها به کمک روشهای تحلیل عاملی و تحلیل خوشهای تحلیل و تفسیر شدهاند. در نهایت هم برای تبیین رابطه میان نظام شهری و توسعه اقتصادی پایدار، روش رگرسیون چند متغیره به کار گرفته شده است. در نتیجه این تحلیلها روشن شد که نظام شهری در منطقه البرز جنوبی در دروره مورد بررسی دارای نخست شهری و نامتوازن بوده اما در کل به سمت تعادل حرکت کرده است. به علاوه شاخصهای توسعه اقتصادی پایدار نیز در این دوره روند رو به رشدی را داشتهاند. در عین حال بررسیها وجود رابطهای دوسویه، مثبت و معنی دار میان اندازه جمعیت و توسعه اقتصادی پایدار را در این نشان میدهند.
- Abstract
- Southern Alborz Region (SAR) because of Tehran metropolitan area and some other important cities like Qom has always attracted plenty of human and financial capital and caused regional imbalance. On the other hand, achieving Sustainable development as the main paradigm of current century, is the ultimate goal of every region. Imbalanced distribution of population and economic activities in SAR is in contrast with sustainable development criteria. This research shows the changing trends of urban system and economic sustainability in SAR between the years 1996-2??? XXX XXXX importantly, indicates the relationship between these two factors. In order to analyze urban system changes, Rank-Size rule, Henderson Decentralization index, Shannon entropy index and urban primacy indexes were used. Also, to assess the level of sustainable economic development, after extracting the indexes from theoretical literature and world experiences, they were interpreted using Factor Analysis and Cluster Analysis. Finally, to explain the relationship between urban system and sustainable economic development, Linear Regression method was applied. The results show that the urban system of SAR in studied period was imbalanced and had urban primacy but in general, has moved toward equilibrium. Moreover, sustainable economic development indexes have been growing in this period. In addition, the results proved a positive, meaningful and bilateral relation between the size of population and sustainable economic development. key words: urban system, sustainable economic development, sustainability, size of population, regional balance, Southern Alborz Region (SAR).