عنوان پایان‌نامه
ارتقا فرصت های اکوتوریسم در حفاظت و توسعه پایدار حریم تهران از طریق طراحی اکولوژیک محیط و منظر
- رشته تحصیلی
- مهندسی طراحی محیط زیست
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده محیط زیست شماره ثبت: ENV 1261;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 67759
- تاریخ دفاع
- ۲۵ شهریور ۱۳۹۳
- دانشجو
- حکیمه احمدیان
- استاد راهنما
- محمدرضا مثنوی
- چکیده
- در زندگی شهر نشینی امروز از یک سو به دلیل کمبود فضاهای فراغتی و از سوی دیگر هجوم و گسترش فضاهای شهری به سوی مناطق بکر و طبیعی باقی مانده در حریم شهری، ضرورت حفاظت فعال از این مناطق و در کنار آن برآورد نیازهای فراغتی در حد توان محیط از طریق اجرای برنامه های اکوتوریسمی با مدیریت و نظارتی مستمر و دقیق بویژه در همان نواحی که ارزش حفاظت بیشتری دارند هرچه بیشتر مطرح می شود. از این جهت پایداری اکولوژیک سرزمین های شهری و همچنین حفاظت از ارزشها و بهره وری از اکوتوریسم و فراغت بهتر مردم سبب نگرشی دور اندیشانه و بلند مدت در این مناطق شده است تا هم منابع کمتر دچار آسیب و تخریب شوند و هم سهم آیندگان در دسترسی و استفاده از منابع طبیعی و انسانی محفوظ بماند. در دهه گذشته مطالعات زیادی در زمینه ضرورت توجه به توسعه پایدار در ایران انجام شده، اما آنچه در حال حاضر بیش از همه مورد اهمیت است، توسعه لجام گسیخته و هجوم به حریم شهرها و منابع طبیعی باقی مانده در این مناطق است که هم از لحاظ اکولوژیکی در احیای شهرها اهمیت دارند و هم در صورت استفاده صحیح و برنامه ریزی مناسب می توانند از مهمترین مراکز تفریح و تفرج در شهر باشند. تا کنون توجه به حریم شهری بسیار مورد غفلت واقع شده، و گسترش روز افزون شهری بیشترین فشار را بر این مناطق وارد کرده است، با ارزیابی توان اکولوژیک در این مناطق می توان ارتباطات اکولوژیکی و پیوستگی اکولوژیکی در شهر را دوباره برقرار کرد و با توجه به توان محیط نسبت به استفاده معقول از آن اقدام نمود. در زمینه ارزیابی توان اکولوژیک در حریم شهری نیز مطالعات و تحقیقاتی انجام شده است، اما در تحقیق حاضر سعی بر آن است با شناسایی فرصت های گردشگری در حریم شهری و با توجه به توان اکولوژیک منطقه از این امکانات در جهت بالا بردن فرصت های تفرجی و فراغتی استفاده گردد، و از سوی دیگر این فرصت ها چگونه می توانند از توسعه و نفوذ شهری به حریم ها جلوگیری نمایند؟ به منظور دستیابی به پاسخ سوالات مطرح شده در ابتدا متون و مقالات علمی بررسی و مبانی نظری و مطالعات زمینه ای مرتبط با هدف طرح بررسی شد. سپس با جمع آوری اطلاعات و شناخت خصوصیات کالبدی و فیزیکی سایت و بستر حضورش در سه مقیاس کلان، میانی و خرد به تدوین ویژگی های شناختی سایت پرداخته شد، همچنین با طبقه بندی و تجزیه و تحلیل اولیه اطلاعات توسط نرم افزار GIS، و ارزیابی توان به تهی? نقش? پهنه بندی قابلیت های اکوتوریسم بر اساس توان و مبانی اکولوژی سیمای سرزمین در چارچوب الگوهای توسع? پایدار شهری در مقیاس های کوچکتر پرداخته و در نهایت بهترین مکان ها جهت ارائه راه حل های طراحی بر اساس توان بلقوه اراضی در مقیاس خرد انتخاب گردید. در انتها پیرو انتخاب بهترین مکان، طراحی محیطی با تاکید بر رعایت تناسب با کاربری اکوتوریسم و ملاحظات پایداری سرزمین های شهری در منطقه نموده است. در این تحقیق سعی بر آن شد تا تمامی عوامل اکولوژیک، زیست محیطی و اجتماعی و ابعاد گردشگری و توسع? پایدار برای حریم شمال شهر تهران در نظر گرفته شود تا از این طریق جلوی توسع? بی روی? شهری به این مناطق گرفته شود همچنین تلاش گشت تا با افزایش فضاهای تفرجی و گردشگری به همراه آشنایی با طبیعت و آموزش های محیط زیستی مردم و گردشگران در ثبات و نگهداری این فضاها از توسعه شهری در امان بمانند. از این رو در ابتدا با شناسایی توان و شناسایی فرصت های گردشگری موجود، با هدف جلوگیری از نفوذ و توسعه شهری به این مناطق و در نظر گرفتن ملاحظات محیطی بهترین مناطق شناسایی شد و در نهایت با ارائه الگویی در جهت استفاده صحیح از فرصت های گردشگری و رسیدن به طراحی پایدار در گردشگری همراه با در نظر گرفتن ملاحظات حفاظت از محیط زیست منطقه، طراحی اکولوژیک انجام و منافع مختلف با حداقل هزینه و امکان پذیری بیشتر حاصل شد.
- Abstract
- Abstract In today’s urban life, the shortage of resorts on the one hand and the progress of urban spaces towards natural virgin regions existing in the city limits on the other hand have made it necessary to protect these regions, pay attention to leisure facilities by the fulfillment of ecotourism plans that are supervised and managed continuously especially in those areas, which required more protection. Therefore, the ecological sustainability of urban territories, protection of values, profitability of ecotourism, and providing people with better leisure time have led to adopt a farsighted long-term attitude for these regions in order to reduce damages to the resources and protect the share and accessibility of the future generations to the natural and human resources. In the past decade, many studies were conducted on the importance of paying attention to the sustainable development in Iran. However, it is important to pay special attention to the uncontrolled development and moving forward city limits and remaining natural resources that are important both for the ecological survival of the cities and for the development of resorts and recreational centers in case of appropriate planning and its correct implementation. City limits have been up to recent times almost ignored and increasing development of cities have sustained many damages to these areas. The evaluation of the ecological capabilities of this area can create ecological communication and cohesion in cities and use such capabilities reasonably. Several studies have been conducted to evaluate the ecological capabilities in city limits. However, this research aims to identify the tourism opportunities within the city limits based on the ecologic capabilities of the related regions and use such potentials to improve leisure and pleasure opportunities. On the other hand, this research aims to answer the question how these opportunities can prevent the development and penetration of the cities beyond their limits. To answer these questions, the existing scientific studies and researches as well as the theoretical framework and literature of the research have been studied. Thereafter, the data on the physical and anatomical characteristics of the related site have been studied in three micro, middle, and macro scales to classify the cognitive characteristics of the site. The data were classified and analyzed by GIS software and the capabilities were evaluated to prepare the zoning map of ecotourism capabilities based on the potentials and fundamentals of landscape ecology within the framework of urban sustainable development patterns in smaller scales. In conclusion, the best location for the implementation of designing solutions was found based on the potential capabilities of the land in small scale. Finally, the environmental design was produced in proportion to ecotourism use and based on the sustainability of the urban territories. This research aims study all economical, environmental, and social factors, as well as touristic dimensions and sustainable development of the northern district of the city of Tehran to prevent an uncontrolled development of this region. In addition, it has been tried to provide more resorts and recreational places and provide people with environmental trainings and education on nature, to encourage them to protect these spaces from the uncontrolled progress of the city beyond its limits. For this purpose, the capabilities and tourism opportunities were identified to prevent urban development and penetration into these regions, and then the best regions were recognized based on environmental criteria. In conclusion, a model was provided for a correct use of tourism opportunities and for sustainable tourism designing by considering the issues that are to be observed in the environmental protection of the region in order to produce ecologic design with the least costs and expenses and highest feasibility and interests.
