عنوان پایان‌نامه

بررسی تاثیر الگوهای اکولوژی سیمای سرزمین بر پراکنش جوامع گیاهی در مراتع مناطق خشک و نیمه خشک مطالعه موردی: مراتع منطقه نیراستان یزد




    محل دفاع
    کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6155;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 66052
    تاریخ دفاع
    ۲۳ شهریور ۱۳۹۳

    بوم‏شناسی سیمای سرزمین یکی از جوان‏ترین شاخه‏های علم بوم‏شناسی می‏باشد و به مطالعه مناظر به‏ویژه ترکیب، ساختار و عملکرد آنها می‏پردازد. اجزای سیمای سرزمین شامل لکه، کریدور، ماتریس به همراه مرز و اکوتون‏ها می‏باشند. سنجه‏های سیمای سرزمین الگوریتم‏هایی برای کمی کردن خصوصیات مکانی لکه‏ها، کلاس‏ها یا موزاییک‏های کل سیمای سرزمین و بهترین راه برای مقایسه وضعیت سیمای سرزمین‏های مختلف می‏باشند. با توجه به این موضوع هدف این تحقیق، کمی‏سازی الگوهای سیمای سرزمین و بررسی امکان تفکیک جوامع گیاهی با استفاده از سنجه‏های سیمای سرزمین بوده است. سنجه‏هایی که در این تحقیق استفاده شدند سنجه تعداد لکه، نسبت مساحت هر طبقه در سیمای سرزمین، میانگین اندازه لکه، تراکم حاشیه، میانگین شکل لکه، شاخص پیچ‏خوردگی شکل لکه و اثر حاشیه در سطح کلاس و شاخص تنوع شانون در سطح سیمای سرزمین بودند. سنجه‏های ذکر شده برای نقشه‏های پوشش گیاهی و واحدهای مرفولوژی در مراتع پشتکوه یزد با استفاده از تابع الحاقی تحلیل‏گر لکه محاسبه شد. سپس با استفاده از تجزیه و تحلیل مؤلفه‏های اصلی سنجه‏های مهم برای تفکیک جوامع گیاهی تعیین شدند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل مؤلفه‏های اصلی برای تفکیک طبقات نقشه واحدهای مرفولوژی زمین نشان داد که سنجه‏ تراکم حاشیه بیشترین تاثیر را بر تفکیک طبقات دارد، اما در مورد نقشه پوشش گیاهی سنجه‏های سیمای سرزمین به یک اندازه اهمیت داشتند و سنجه مهم‏تری مشخص نشد و نسبت به تفکیک واحدهای شکل زمین در نقشه واحدهای مرفولوژی زمین قدرت تفکیک کمتری داشتند. در نهایت با انجام آنالیز تشخیص، تابع تفکیک و سنجه‏هایی که بین جوامع گیاهی و طبقات اراضی، تفکیک ایجاد کردند، مشخص شد. نتایج آنالیز تشخیص نشان داد که سنجه‏های تعداد لکه، تراکم حاشیه و شاخص پیچ‏خوردگی شکل لکه‏های سیمای سرزمین می‏توانند ‏جوامع گیاهی و طبقات موجود در نقشه را از یکدیگر تفکیک نمایند.
    Abstract
    Landscape ecology is one of theyoungest branches of ecology science, and especially deals on the study of landscape composition, structure and function. Landscape elements are such as patches, corridors, matrixalong the border and ecotons. Landscape metrics are algorithms for quantifying thespatial characteristics of patches, classes or entire landscape mosaics, and thebest way to compare different landscape requirements. Due to this, the aim of this study was to quantifylandscape patterns and the possibility of breakdown of plant communities usinglandscape metrics. Metrics that were used in this study thenumber of patch, class area proportion in the landscape, mean patch size, edge density, mean shape index, mean patch fractal dimension and total edgein the class level and Shannon diversity index in the landscape level. Metrics listed for vegetationmap and morphology units were calculated using the patch analyst extension for rangelands of Yazd Poshtkooh. Then, using the principal component analysis were determined the important metrics for the separation of plant communities. The resultsof the principal component analysis for the separation of class in morphology units map showed that edge density metric have thegreatest impact but in the vegetation map landscape metricswere equally important and more importance metric could not be determined and compared to separation the units of land shape in the morphology units map were less separation. Finally, with using of discriminate analysis, wasdetermined thedifferentiation function and metrics that create separation between the plant communities and land classes.Discriminate analysis showed that thenumber of patch metric, edge density and mean patch fractal dimension can beseparated plant communities and classes in the map.