عنوان پایان‌نامه
برساخت اجتماعی- فرهنگی یک مسئله زیست محیطی: مطالعه ای کیفی در فعالیت های اقامه دعوی و استرتژی های برساخت گرایانه مرتبط با بحران زیست محیطی دریاچه ارومیه
- رشته تحصیلی
- علوم اجتماعی - مردم شناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 69484;کتابخانه دانشکده علوم اجتماعی شماره ثبت: رس 4799
- تاریخ دفاع
- ۳۱ شهریور ۱۳۹۳
- دانشجو
- محمدمهدی نجفی خواه
- استاد راهنما
- ابوعلی ودادهیر
- چکیده
- محیط زیست که اثر مهمی بر زندگی انسان‌ها دارد، به دلیل بی‌توجهی‌های فراوان و دستکاری‌های انسان در حال نابودی است. دریاچه ارومیه در شمال غربی ایران در سال‌های اخیر به دلیل مداخله انسان‌ها و قطع جریان‌های ورودی به این دریاچه در حال خشک شدن است. بحران دریاچه ارومیه به دلیل احداث سدها، برداشت بی‌رویه و غیرقانونی از چاه‌های عمیق، احداث پل میانگذر، افزایش سطح زیر کشت کشاورزی، راندمان پائین آب مصرفی در کشاورزی، افزایش جمعیت و... بوجود آمده است. برخی از گروه‌ها و به خصوص بخشی از مردم، دولت ایران را مقصر ایجاد این بحران می‌دانند، اما دولت کمبود بارش و تغییر اقلیم را مقصر ایجاد بحران می‌داند. خشک شدن دریاچه ارومیه هنوز پیامدهای زیان‌باری برای ساکنان شهرها به همراه نداشته است، اما پیامدهای متعددی برای این بحران در آینده‌ای نزدیک پیش‌بینی می‌شود. گروه‌های ذینفع مرتبط به دریاچه ارومیه را می‌توان بر اساس ویژگی‌های اجتماعی و جایگاه فرهنگی اجتماعی‌شان به گروه‌های مختلفی تقسیم کرد. این پژوهش با اتخاذ رویکرد برساخت‌گرای اجتماعی- فرهنگی به دنبال آن است که نشان دهد این گروه‌های ذینفع واقعیت اجتماعی- فرهنگی موجود و بحران دریاچه ارومیه را چگونه برساخت می‌کنند. کارشناسان و مدیران دولت ایران (شامل وزارت نیرو و جهاد کشاورزی)، کارشناسان و مدیران سازمان حفاظت محیط زیست، فعالان محیط زیستی، فعالان هویت‌طلب/ قومیت‌گرا و مهم‌تر از همه شهروندان (مردم) مناطق اطراف دریاچه ارومیه گروه‌های ذینفع مدنظر در این پژوهش هستند. این پژوهش با استفاده از تکنیک مصاحبه اتنوگرافیک به سراغ گروه‌های ذینفع رفته است و تعداد 31 مصاحبه انجام شده است. گروه‌های ذینفع با توجه به خرده‌فرهنگی که در آن زندگی می‌کنند، موقعیت اجتماعی، طرح‌واره‌های ذهنی و... واقعیت موجود را به اشکال متفاوتی برساخت کردند. هر کدام از این گروه‌ها راه‌حل‌های خودشان را برای احیا دریاچه ارومیه دارند و با توجه به موقعیت اجتماعی- فرهنگی‌شان پیامدهای بحران را تشریح می‌کنند. واژگان کلیدی: تنوع و تفاوت، برساخت‌گرایی، بحران، محیط زیست، دریاچه ارومیه، برساخت واقعیت.
- Abstract
- The Environment, which has a major effect on human life, is getting destroyed because of lots of ignorance and manipulation of humankind. Lake Urumia in northwest of Iran, is getting dried in the recent years, under effect of human intervention and cutting the inflow of the lake. The lake crisis exists due to factors including construction of dams, indiscriminate and illegal harvest of deep wells, construction of the bridge crossing the lake, increase of area under agriculture, low efficiency of water use in agriculture, population growth and etc. Some groups especially some those blame the Iranian government for making the problem, but the government considers, lack of rainfall and climate change, as the reason. The lake drying hasn’t made any detrimental consequences for civilians living around it yet, but lots of consequences are foreseen for this crisis in short future. Various stakeholders of Lake Urumia crisis can be divided by their social characteristics and socio-cultural position. This study, taking socio-cultural constructivism approach, aim’s to show how these people construct and narrate the existing socio-cultural reality and the crisis of lake Urumia. Governmental experts and managers (including Iranian ministries of power and agriculture), experts and managers of department of environment, environmentalists, identity seeking/ ethnicitist activists, and most of all citizens (people) living around the lake are considered as the stakeholders in this study. Methodologically, this study has made 31 interviews using an ethnographic interview method. According to stakeholders, the subculture their living with, their social situation, mental schema and the rest, have constructed the reality in different ways. Each of these groups has their own solutions for the environmental crisis, and explain the consequences with reference to their socio-cultural positions. Keywords: diversity, constructivism, crisis, environment, Lake Urumia, the construction of real
