نقش قاعده استیفاء در حمایت از حقوق فکری
- رشته تحصیلی
- حقوق مالکیت فکری
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس قم شماره ثبت: 002428;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75987;کتابخانه پردیس قم شماره ثبت: 002428;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75987
- تاریخ دفاع
- ۱۲ اسفند ۱۳۹۴
- دانشجو
- آذین کریمائی
- استاد راهنما
- عبداله رجبی
- چکیده
- قاعده استیفاء بدون سبب و آثار آن از اصل کلی منع دارا شدن ناعادلانه سرچشمه می گیرد که به موجب آن شخص نباید مجاز باشد ناعادلانه و در نتیجه ی عمل دیگری دارا شود ، به ویژه در صورتیکه شخصی بدون اجازه صاحب دارایی فکری و بدون وجود رابطه حقوقی منتفع شده است. در این حالت منتفع می بایست مال یا منافع کسب شده را در مواردیکه عدالت و انصاف اقتضاء می کند مسترد کند. در نظام حقوق مالکیت فکری، استراد سود تحصیل شده توسط خوانده، روشی مناسب برای جبران منافع از دست رفته ی صاحب حق فکری و مبتنی بر قاعده جلوگیری از دارا شدن ناعادلانه است. این اصل که از سوی برخی کشورهای پیشرفته تحت عنوان محاسبه ی منافع در زمینه حقوق مالکیت فکری ، پیش بینی شده است به عنوان ضمانت اجرای مناسبی برای نقض این حقوق به کار گرفته می شود. این ضابطه که بر اساس آن خوانده معادل منافع تحصیل شده را مسترد می کند، در صورتیکه موجب محاسبه مضاعف نگردد ، بهترین شیوه برای محاسبه منافع از دست رفته است. در این روش، خواهان به صرف اثبات حق فکری انحصاری خودش و استیفای بدون سبب خوانده، و صرف نظر از اینکه خوانده مرتکب تقصیر شده است یا خیر مستحق استرداد سود حاصل از آن معاملات خواهد بود. نتیجه ی این قاعده جا به جایی بار اثبات دعوی استیفاء بدون سبب نسبت به قواعد عام مسئولیت مدنی و عدم نیاز خواهان به اثبات تقصیر خوانده است. در قوانین و نظام حقوق مالکیت فکری ایران ، حکم صریحی در این خصوص وجود ندارد؛ لیکن با توجه مشروع نبودن دارا شدن ناعادلانه در فقه و حقوق اسلامی کشورمان و سایر قواعد حقوقی می توان نتیجه گرفت زیان دیده می تواند منافع تحصیل شده در اثر استیفای نارواء حقوق مالکیت فکری را مسترد نماید هرچند این منافع در نتیجه فعالیت فکری غیر ملموس خواهان تحقق یافته باشد و وجود دارایی فیزیکی شرط استحقاق استرداد سود تحصیل شده نیست.
- Abstract
- The rule of unjust enrichment and its consequences lays in a general principle specifying that nobody should be allowed to possess things unjustly, especially when those thing belongs to others or are resulted from their efforts and properties; Then, as a result of other's action and rights, in the cases where justice and fairness demands, the property or the profits which has been gained, must be restituted. In the intellectual property system, restitution of profit gained by the defendant is an appropriate policy to compensate the profit lost by right owner and it is based on the prohibition of unjust enrichment; the principle that is known in some civilized legal systems under the title of account of profit; so it works as an implementation assurance for the violation of intellectual property rights. The application of this principle is the best way for determining and restitution of the lost profits. According to this principle, the plaintiff should be entitled to restitute the profit gained from defendant's transactions by proving his own monopoly in intellectual property right and defendant's unjust enrichment and it makes no matter that plaintiff has doing wrongful act or not; as a result of this principle, the plaintiff needn't prove defendant's fault to restitute the gains resultant from his act. In Iranian Intellectual Property system and regulations, there is no express legal provision as to subject, but through illegality of Unjust enrichment in our legal history, Islamic jurisprudence and general rules of law, we can conclude that the party who has lost his profit can restitute those profits as a result of unjust enrichment of his own Intellectual Property rights, although the profits are gained from his intellectual creations, not from his physical act. Key words : Exploitation, Unjust enrichment, Liability, Profit, Restitution, Expense, Breach of intellectual property right, Civil liability.