عنوان پایاننامه
مطالعه تطبیقی ارث ذوی الارحام در فقه اسلامی و حقوق ایران
- رشته تحصیلی
- فقه شافعی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 2385ف;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 72481
- تاریخ دفاع
- ۱۳ مهر ۱۳۹۴
- دانشجو
- حیدر محمدی
- استاد راهنما
- جلیل امیدی
- چکیده
- در فقه اسلامی در مورد اینکه ذوی الارحام شامل چه کسانی است و آیا اساساً این دسته از اقارب مستحق دریافت سهمی از ماترک متوفی هستند یا نه، اختلاف نظر وجود دارد. بنابراین در اصطلاح فقهی، ذوی الارحام به آن دسته از خویشان میت گفته می شود که نه از شمار ذوی الفروض هستند و نه از طریق تعصیب ارث می برند. ذوی الارحام معمولاً از طریق یکی از اقارب اناث، به متوفی منتسب می شوند. مانند فرزندان دختر، فرزندان خواهر، عمه و خاله ی شخص متوفی. گروهی از فقها توریث ذوی الارحام را صحیح می دانند و در مقابل، عده دیگر ارث بردن آنان را نادرست می شمارند. معذلک گروه اخیر از فقها ، در صورت عدم انتظام بیت المال توریث ذوی الارحام را صحیح می دانند. بنابراین امروزه با عنایت به عدم انتظام بیت المال همه فقها عملاً قائل به استحقاق ارث ذوی الارحام هستند. کیفیت توریث ذوی الارحام هم محل خلاف است؛ دیدگاه های مختلفی در این باره وجود دارد که عبارتند از دیدگاه اهل رحم، مذهب اهل قرابت و نظر اهل تنزیل. اهل رَحم بر این باورندکه قدر مشترک ذوی الارحام یکی است و بر این اساس قائل به مساوات بین آنان هستند و میان ذکور و اناث و قریب و بعید تفاوتی نمی بینند. اهل قرابت، کیفیت توریث ذوی الارحام را بر طبقات و درجات عصبات قیاس کرده اند. در برابر این دیدگاهها، اهل تنزیل ،ذوی الارحام را به منزله وارثی می دانند که بین آنان (ذوی الارحام ) و مورث ، وارث واسطه وجود داشته که سهم آنان(ذوی الارحام ) را معادل سهم آن وارث واسطه تعیین می کنند. در این میان قانون مدنی ایران به تبع فقه امامیه در تقسیم ارث بر مبنای طبقه بندی وراث عمل کرده است. بر اساس ماده 862 این قانون: اشخاصی که به موجب نسب ارث می برند سه طبقه اند: 1. پدر، مادر، أولاد، أولاد أولاد؛ 2. أجداد، برادر، خواهر و اولاد آنها؛ 3. أعمام، و عّمات، أخوال و خالات و اولاد آنها. بر اساس ماده 863 : وارثین طبقه بعد وقتی ارث می برند که از وارثین طبقه قبل کسی نباشد. آنچه مهم است این است که به رغم ادعای عدم توریث ذوی الارحام، افراد این صنف (ذوی الارحام) از اصناف اقارب مورث ، در ضمن طبقات سه گانه وراث وجود دارند و حتی در فرض انفراد در طبقه خود، همه ماترک مورث را می برند و ورّاث طبقات دیگر را از ارث محروم می نمایند. به عنوان مثال در طبقه اول دختر دختر میت، در طبقه دوم اولاد خواهر میت و دختر برادر میت و در طبقه سوم اولاد مونث عمو و نیزخاله و دایی میت ، جزء ذوی الارحام هستند. روش توریث ذوی الارحام در فقه امامیه و قانون مدنی ایران، با روشهای مطرح در فقه مذاهب اهل سنت تفاوت اساسی دارد. این پایان نامه نهایتاً قائل به توریث ذوی الارحام در فرض عدم انتظام بیت المال شده و از حیث کیفیت توریث، دیدگاه اهل تنزیل را به جهت قوت استدلال ها، بر دیگر دیدگاهها ترجیح داده است.
- Abstract
- In Islamic jurisprudence, there is disagreement about who is zeviularham? and are relatives including eligible for a share of the inheritance of the deceased or not? In general it can be said in terms of jurisprudence, zeviularham to those said to be relatives of the deceased are not the number of zoy ulfroz and Not through inheritance by Tahsyb. zeviularham usually through one of the female relatives of the deceased be assigned Like daughters, sons, sisters, children of the deceased and aunts of the deceased. However, the latter group of jurists agree that, in the absence of justice, the rule, inheritance by zeviularham is correct. In general we can say that today, due to the lack of justice all jurists government actually believes in entitlement zeviularham. How inheriting zeviularham disputed. There are different views on this issue, including comments from the Ahlrahm, religion from the Ahlgharabat and and opinion from Tanzill. the Ahlrahm Believe that the common denominator is the same and accordingly believes in equality between them, and between male and female and distant relatives and close relatives do not see any difference. Ahlgharabat have similar quality classes and grades inherit the father's cousins dead. against this view, Ahltanzill zeviularham as the heir to accept the mediator between them and their share of the inheritance has been the heir of the original set. Iranian civil law classified on according to the jurisprudence Emamieh heirs has been classified on the basis of inheritance. According to Article 862 of the law: who would inherit the lineage have three floors: 1. father, mother, children, children born 2. ancestors, brothers, sisters and their children; 3. uncles, and aunts, uncles and aunts and their children. The provisions of article 863: After class heirs inherit the heirs when someone is not first floor. What is important is that, despite the claim of inheritance beneficiaries, this class of business people close to the inheritance, the heirs are also three classes and even if they are all dead and heirs inherit other classes of the inheritance of their them. For example, on the first floor of her dead daughter of daughter dead and on the the second floor On the second floor dead children, sister and niece dead and on the third floor children's uncle and aunt and uncle dead female, are member to the zeviularham. Inheritance of the zeviularham in jurisprudence and civil law, is a fundamental difference with the techniques in the Sunni school of law. This thesis examine the issue with an introduction and two chapters. finally, assuming the absence of justice government is believed to inherit the zeviularham and in terms of quality inherited is preferred the idea from the discount on to the power of argument, the other view.