عنوان پایان‌نامه
ایزدان ایرانی بنابر الواح با روی تخت جمشید
- رشته تحصیلی
- فرهنگ و زبانهای باستانی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 73361;کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 4298،;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 73361;کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 4298،
- تاریخ دفاع
- ۱۱ شهریور ۱۳۹۴
- دانشجو
- حماسه گلستانه
- استاد راهنما
- محمود جعفری دهقی
- چکیده
- الواح باروی تخت‌جمشید، اسناد اداری متعلق به سال‌های 13 تا 28 سلطنت داریوش اول، در مناطق تحت‌سلطه نظام اداری تخت‌جمشید، یعنی مرکز شاهنشاهی هخامنشی هستند. این گلنوشته‌ها جهت سازمان‌دهی، نظارت و مدیریت نقل‌و‌انتقال محصولات کشاورزی و دامی در طی فرایند‌های دریافت، مالیات‌بندی، ذخیره‌سازی، مبادله و توزیع مجدد، به کار گرفته می‌شده‌اند. افراد و گروه‌های پرشماری در زمره دریافت‌کنندگان توشه از این دستگاه مدیریتی ثبت شده‌اند، که از جمله آنها می‌توان به مسافران، کارگران، خدایان، اشراف و درباریان، مأموران دولتی و حتی حیوانات اشاره کرد. در این پژوهش، آن دسته از این اسناد که به تخصیص محصولات کشاورزی و دامی به خدایان ایرانی، جهت انجام امور قربانی می‌پردازد مورد بررسی قرار می‌گیرد. درواقع سرشت واقع‌گرایانه و دقیق این متون، این امکان را فراهم می‌آورد تا جایگاه ایزدان ایرانی در مرکز حکومت هخامنشی، به‌دور از هرگونه تعصب و پیش‌داوری مورد‌کاوش قرار گرفته و همچنین با خدایان غیرایرانی حاضر در همین بایگانی مقایسه شود. نتیجه به دست‌آمدهاز انجام این کار، با دیدگاه‌ها و باورهای پیشین پژوهشگران مبنی بر زرتشتی بودن شاهان هخامنشی و برتری بی چون‌وچرای ایزدان ایرانی بر خدایان ایلامی، که نتیجه اندیشه تفوق پارس‌ها بر ایلامیان است، مغایرت دارد. درواقع برخلاف انتظاراتی که تاحدودی بر پایه گزارش‌های مورخان یونانی و نیز کتیبه‌های شاهان هخامنشی استوار بود، دین موردحمایت حکومت هخامنشی در قلب این شاهنشاهی، حداقل در زمان داریوش اول، نه‌تنها قصد تحمیل یا حمایت خدایان ایرانی (شاید زرتشتی) را ندارد، بلکه برعکس، از مجموعه‌ای از خدایان ایرانی و ایلامی حاصل شده که احتمالاً نشانگر اختلاط و تطابق فرهنگی دو قوم پارس و ایلامی، دست‌کم در تخت‌جمشید و مناطق تحت سیطره آن است.
- Abstract
- Persepolis Fortification Tablets are administrative documents, belonging to years 13 to 18 of the reign of Darius I, in the regions under the purview of the administrative system of Persepolis, the center of the Achaemenid empire. These tablets were utilized to organize, supervise and manage, transactions of agricultural goods and livestock, through the process of reception, taxation, storage, trade, and redistribution. Numerous individuals and groups of recipients are registered in this system, including passengers, workers, gods, members of nobility, officers, and animals. In this research, those documents regarding allocation of crops and livestock to the Iranian gods, in order to be sacrificed, are being studied. In fact, the realistic and precise nature of these texts, would provide the opportunity to peruse the position of Iranian deities in the center of the Achaemenid state, without any prejudice and preconceptions, allowing it to be compared with that of non-Iranian gods. The result of this survey is different from the previous viewpoints of researchers, believing Achaemenid kings to be Zoroastrians, and expecting Iranian gods to be, without any doubt, superior to Elamite gods, as a result of the idea of a Persian predominance on Elamite people. In fact, opposite to the expectations, which were to some extent based on the reports of Greek historians and the royal inscription of the Achaemenid kings, the government-sponsored religion in the heartlands of the Achaemenid empire, at least during the reign of Darius I, not only does not intend to force or advocate Iranian (perhaps Zoroastrian) gods, but also is composed of a integration of Iranian and Elamite gods, which probably points to some kind of a converse and acculturation between the two Persian and Elamite peoples, at least in the Persepolis region and the locations under its rule. Keywords: Persepolis Fortification Tablets, Achaemenid religion, Persia, Elam, Iranian gods.
