تحلیل الگوی استقرار عصر کلکولتیک در دشت ماهدشت
- رشته تحصیلی
- باستان شناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 6023ت;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 41063
- تاریخ دفاع
- ۱۹ شهریور ۱۳۸۷
- دانشجو
- مریم دهقان
- استاد راهنما
- حسن فاضلی نشلی
- چکیده
- ماهیدشت وسیع ترین دشت حوضه ی کرخه و یکی از دشت های رسوبی زاگرس مرکزیست که با وسعت km2 1650 و میانگین ارتفاع m 1400 از سطح دریا، توسط دو نوار کوهستانی جنوب غربی و شمال شرقی محصور شده است. از نظر زمین شناسی جزء زاگرس چین خورده ی کردستان بوده و در طول هزاران سال اخیر در نتیجه ی فعالیت کوهزایی نواحی مجاور، در جهت شمال غرب به جنوب شرق گسترش یافته است. منطقه ی مورد مطالعه مرکز این دشت وسیع و نیمی از مساحت آن را در بر دارد. استقرارهای باستانی این دشت، عمدتاً طی بررسی های باستان شناسی هیئت های «پروژه ی پیش از تاریخ ایران» و «پروژه ی ماهیدشت» به سرپرستی بریدوود و لوین شناسایی شده اند. نتایج مطالعات مذکور نشان می دهد که تعداد قابل توجهی از استقرارهای شناسایی شده متعلق به دوره ی مس و سنگ بوده و با در نظر گرفتن اهمیت این عصر در مطالعات پیش از تاریخی، در پژوهش حاضر، استقرارهای این دوره معرفی ومطالعه می شوند . پس از انجام بررسی های باستان شناسی، ضمن بازنگری نتایج پیشین، 59 محوطه و اثر باستانی شناسایی گردید، در این میان تنها 28 محوطه دارای بقایای مس و سنگی می باشند. در پژوهش حاضر به سنجش میزان ارتباط استقرارهای مس و سنگی و عوامل زیست – محیطی پرداخته شده است. براین اساس، منابع طبیعی فراوان و شرایط زیست – محیطی مساعد جهت شکل گیری استقرارهای مس و سنگی، محدوده ی وسیعی از سطح دشت را پوشش می دهد. بنابراین تحلیل پراکنش فضایی استقرارها و الگوهای استقراری در ماهیدشت منوط به آزمون موضوعات مهم تری چون مسائل اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی است. فرایند های طبیعی و انسانی به تغییر کمیت استقرارها و کیفیت داده های آنها منجر شده است. مقایسه ی نتایج بررسی های صورت گرفته نشان می دهد که نیمی از محوطه های شناسایی شده در بررسی های پیشین در مطالعات اخیر بازیابی نشده اند و استقرارهای باقی مانده اغلب دچار تغییر ماهیت داده ها شده اند، به نحوی که تعیین سلسله مراتب استقرارها، ایجاد ارتباط منطقی میان استقرارهای وسیع و کوچک پیرامونی و تخمین ارتباطات فرهنگی میان محوطه ها به درستی میسر نیست.
- Abstract
- The Mahidasht is the broadest plain in the Karkhe basin, and one of the alluvial plains in the central Zagros. Its width is 1650 km2 and its elevation is 1400 asl. which is bounded by two bands of mountains in southwestern to northeastern.Geologically Mahidasht plain belongs to Kurdistan’s folded Zagros.Trough the recent thousands years, it has been developed in the result of orogen activity in neighboring regions towards northwest to southeast. The case study region is the central part of Mahidasht and involves the half of its vast. Mainly the ancient settlements of this plain has been investigated by archaeological prehistoric project expeditions of Iran and Mahidasht which is conducted by Braidwood and Levine.The results of the above studies indicated the considerable of the observed settlements belong to the chalcolithic period. Settlements of this period has been introduced and considered because of its significance in prehistorical studies. 59 sites has been investigated after this survey in studied region with the review of the previous results. It has been observed just 28 sites with remains of chalcolithic period. In this research amount of relationship between chalcolithic settlements and ecological factors is evaluated. The broadest part of this plain has suitable conditions for forming of chalcolithic settlements. According to the facts mentioned above, spatial distribution of settlement and settlement patterns in Mahidasht depend on testing more important issue like to economics and social and population. Natural and human process leads to the change of archaeological data qualification and quantification of settlement. The comparision of the results, suggested that half of the previous investigated sites has not been accessed in this research. So, identifiying of settlement hierarchy and making logical relation between prepherical small and vast settlement and evaluating of cultural relation between these sites