احمد قهرمان
سال و محل تولد: ۱۳۰۷، بابل
وفات: ۱۳۸۷
رشته تخصصی: علوم گیاهی
احمد قهرمان استاد دانشکده علوم و پژوهش‌گر عرصه گیاه‌شناسی است.
او در دوران دانش‌آموزی‌اش مسئولیت کتابخانه ملی شهر را بر عهده گرفته بود و از طریق درآمدی که به دست می‌آورد، تحصیل می‌کرد. وی به صورت خصوصی تدریس می‌کرد، گاهی نقاشی می‌کشید و گاهی عکس‌های سیاه و سفید را به عکس‌های رنگی تبدیل می‌کرد. بعد از اخذ دیپلم راهی تهران شدم. وی در رشته طبیعی تحصیل می‌کرد و هم‌زمان دبیر دبیرستان‌های تهران نیز بود. برای دوره‌ی کارشناسی ارشد راهی فرانسه شد و در مرکز گیاه‌شناسی «مونت پلیه» می‌آموخت. از اقدامات مهم آن استاد بزرگ ایجاد «هرباریوم» و محیط آزمایشگاهی پژوهش در دانشکده علوم است که دانشجویان را به تحقیق و پژوهش تشویق می‌کرد. آن گیاه‌شناس برجسته در عکاسی نیز ماهر است و دانش گرافیک و نقاشی را نیز به کارهایش آورده بود تا آثار منحصر به فردی در عرصه گیاه‌شناسی پدید آورد.
کتاب «فلور رنگی ایران» شامل عکس‌هایی است که در طی سال‌هایی طولانی توسط استاد قهرمان در رویشگاه‌های طبیعی این گیاهان عکس‌برداری شده است. هر شماره‌اش مربوط به ۲۵۰ گونه گیاهی است و از هر گونه چندین عکس وجود دارد. منظور از فلور خود گیاه با تمام مشخصات و جزئیاتش است. در واقع زمانی که کسی شکل گیاه را می‌بیند تمام شرح را هم اگر نخواند، به گیاه آشنایی پیدا می‌کند. دکتر قهرمان پیرامون انگیزه شکل‌گیری طرح فلور می‌گوید: «در زمان تدریس در دانشگاه، متوجه شدم که دانشجویان مشکلاتی در فهم موضوع دارند. توصیفاتی که در مورد یک گیاه داده می‌شود، تا دیده نشود، در ذهن جای نمی‌گیرد و ما در آن زمان به عکس گیاهان دسترسی نداشتیم. همان موقع، اسلایدهای رنگی از گیاهان تهیه کردم. کاری که در آن موقع (حدود سال ۱۳۳۸) نادر بود. حدود ۳۶ هزار اسلاید تهیه کردم، ولی این هم کارساز نبود چون وقت زیادی برای پیدا کردن گیاه می‌گرفت و اگر کسی هم می‌خواست از آنها کپی‌برداری کند، گران تمام می‌شد. بعد تصمیم گرفتم که شکل هر گیاه را نقاشی کنم چون در نقاشی هم دستی دارم، ولی از این کار هم منصرف شدم، چون اروپاییان از مدت‌ها قبل این کار را شروع کرده بودند و از ما خیلی جلوتر بودند. برای همین تصمیم گرفتم یک فلور با عکس تهیه کنم. با کمک چند تن از دوستان عکس‌هایی تهیه کردیم که در هر یک، جزئیات هر گیاه از قبیل صفات جنس و صفات گونه نشان داده شده بود. و برای هر یک کدهایی مربوط به خانواده، گونه و جنس به طور جداگانه در نظر گرفتیم تا دسترسی به آنها آسان باشد. این کدها راهنمای ما هستند هر وقت به طبیعت می‌رویم، کار نداریم که مال کدام گونه است. در آن زمان چون کامپیوتر نبود، کد بندی کار خیلی مشکلی بود؛ ولی ارزش داشت. ما از ۸ هزارگونه گیاهی ایران، حدود ۳ هزار گونه را به صورت فلور داریم و این کار بسیار عظیمی بود و در دنیا ما را به واسطه همین فلور می‌شناسند». بافت و تشریح گیاهان آوندی، گیاه‌شناسی عمومی و گیاه‌شناسی پایه‌ای از دیگر آثار ارزنده‌ی آن گیاه‌شناس هنرمند است.
جایزه ملی کتاب سال در جشنواره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۷۴ به او اختصاص یافت. از سوی سازمان یونسکو نیز در جشنواره خوارزمی مدال بین‌المللی طلای انیشتین را دریافت نمود. آن استاد فقید جایزه ملی محیط زیست و نشان درجه یک پژوهش را نیز دریافت کردند. چهره ماندگار عرصه گیاه‌شناسی در سال ۱۳۸۲ به استاد احمد قهرمان تعلق یافت.
