مرتضی مطهری
سال و محل تولد: ۱۲۹۸، فریمان (مشهد)
وفات: ۱۱ اردیبهشت ۱۳۵۸
رشته تخصصی: فلسفه اسلامی و کلام اسلامی
دکتر مرتضی مطهری عضو هیئت علمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، استاد فلسفه و کلام اسلامی و تفسیر قرآن، عضو هیئت موتلفه اسلامی است.
دکتر مطهری از افراد تأثیرگذار و از رهبران فکری انقلاب اسلامی ایران و از نظریهپردازان نظام جمهوری اسلامی ایران به شمار میرود. مبارزات فکری مطهری پیش از انقلاب اسلامی در مقابله با جریانات فکری مارکسیستی در ایران نقش قابل توجهی در رویگردانی جوانان از این تفکرات داشت.
روزآمدسازی و تبیین آموزههای اسلام و تشیع، از ویژگیهای فعالیتهای فکری مطهری است. مطهری، آموزههای اسلامی را که قبلاً در قالب بیاناتی پیچیده ارائه میشد، به سبک ویژه خود، به صورت آسان و با زبان روز در اختیار مخاطبان قرار میداد. کتابهای او در موضوعات مختلف دینی بارها به زبانهای مختلف منتشر شده است.
از مهمترین فعالیتهای این استاد فقید میتوان به تأسیس حسینیه ارشاد، ریاست شورای انقلاب، عضویت در جامعه روحانیت تهران، تدریس در مدرسه سپهسالار (دانشگاه شهید مطهری فعلی)، مدرسه مروی، تدریس در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران اشاره کرد.
استاد مطهری در تمامی رشتههای معارف اسلامی، صاحبنظری ژرفاندیش و محققی دقیق و در پارهای از حوزهها همچون فلسفه، فقه و اصول فقه در قله اجتهاد قرار گرفت. ایشان آثاری بسیاری در موضوعات مختلف نگاشته است. استاد مطهری برای تبیین اندیشهها و آموزههای شیعه تلاش فراوانی کرد و در این زمینه دیدگاههای خاص خود را نیز مطرح کرد. همچنین ایشان کتاب حماسه حسینی را با نگاهی انتقادی به باورهای رایج درباره عاشورا و عزاداریها و حتی تاریخ عاشورا منتشر کرد.
استاد مطهری، از سال ۱۳۲۵ ش آغاز به تألیف آثاری در زمینههای مختلف فلسفی، اجتماعی، اخلاقی، فقهی و تاریخی کرد و بیش از ۷۰ اثر از او انتشار یافته است و نزدیک به سی هزار برگ یادداشت و فیش تحقیقی نیز از ایشان باقی مانده است. «مجموعه آثار شهید مطهری»، مجموعهای ۲۸ جلدی حاوی تمامی آثار منتشر شده از وی است که کتابهای با موضوعات مشابه، در مجلدات پیاپی جمعآوری شده است.
یکی از مهمترین تالیفات این استاد گرانقدر «کتاب علل گرایش به مادّیگری» است که در سال ۱۳۵۰ ش منتشر شده بود و مورد استقبال قرار گرفت، بهطوری که در سال ۱۳۵۷ ش به چاپ هشتم رسید و استاد مقدمهای تحت عنوان «ماتریالیسم در ایران» بر آن افزود. استاد مطهری در این مقدمه به افشا و نقد شیوههای جدید تبلیغ ماتریالیسم در ایران میپردازد و این بحث را در دو بخش ارائه میکند: ۱. تحریف شخصیتها. ۲. تحریف آیات قرآن.
تألیف دیگری که به عنوان آخرین اثر قلمی استاد مطهری به یادگار ماند، کتاب «مقدمهای بر جهانبینی اسلامی» است. این کتاب در سالهای ۵۶ و ۵۷ به رشته تحریر درآمد. مطهری برای جلوگیری از التقاط در برخی نشریات به ظاهر اسلامی، و از همه مهمتر برای روشن کردن نظر اسلام، این اثر را نوشت و در آن بسیاری از اشتباهات فکری روشنفکران را آشکار ساخت.
از دیگر یادگاریهای ارزشمند این استاد فقید میتوان به داستان و راستان، اسلام و مقتضیات زمان، انسان در قرآن، سیری در نهجالبلاغه، انسان و سرنوشت، حرکت و زمان در فلسفه اسلامی، خدمات متقابل اسلام و ایران، ده گفتار، نظام حقوق زن در اسلام، امامت و رهبری، اصول فلسفه، جاذبه و دافعه علی علیه السلام، احیای تفکر اسلامی، تکامل اجتماعی انسان و روش رئالیسم اشاره کرد.